حمله محمود افغان – آدمخواري در اصفهان

((در عهد شاه سلطان حسين صفوي))

محاصرة اصفهان طولاني شد در شهر، انقلابات و آشفتگي‌هایي پديد آمد، محاصره 9 ماه طول كشيد و قحطي به شهر راه يافت، چندين هزار نفر از گرسنگي تلف شدند، قرص ناني به چهار پنج اشرفي رسيده بود كم كم قحط و غلا به نحوي اشتداد يافت كه دانة گندمي به يك اشرفي خريد و فروخت مي‌شد.

جمع كثيري قَسَم ياد كردند كه خصيۀ الاغي را به 20 تومان خريد و فروش نموده بودند در منتظم ناصري هم آمده كه هر خري را 50 تومان مي‌خريدند و يافت نمي‌شد و اهل شهر از گوشت سگ و گربه گذشته، چرم و پوست كهنه را جوشانده و سد رمق مي‌نمودند.

چون اينگونه چيزها ناياب شد به خوردن گوشت انسان اقدام نمودند و بر سر يك جنازه چندين نفر حاضر شده براي خوردنِ گوشت انسان نزاع مي‌نمودند، كار به جایي رسيد كه يكديگر را مي‌كشتند و مي‌خوردند. چنانكه پدر ومادر، فرزندان خود بكشتند و خوردند و هر كس ازين بليّه نجات يابد و از شهر در آمد به شمشير افغان كشته گشت.

گيلانِنتز، كشيشي كه همان وقت در اصفهان بوده، مي‌نويسد: ديگر در شهر گوسفند،گاو، اسب و شتر باقي نماند كه به مصرف خوراك رسد، ازين رو مردم به خوردن گوشت خر ناگزير شدند كه هر من آن دو تومان قيمت داشت....

مردم شهر به خوردن گوشتِ سگان، گربگان، و پوست و فضولات جانوران و كفش‌هاي كهنه و هر حيواني كه مي‌توانستند بگيرند، ناچار شدند، گرسنگي چندان بود كه جواني پستانهاي خواهر مرده خويش بريد، بسياري از مردم فرزندان خود را جوشانيدند و يا كباب كردند و خوردند. (1)

در عرض 4 ماه مردم بناي خوردن گوشت انسان كرده، پنج نفر قصاب به اين امر مشغول بودند كه مردم را گرفته سر ايشان را به سنگ كوفته، مي‌فروختند، مرده تازه را ديدم كه در بازار رانهاي او را بريده، مي‌خوردند. (2)

منبع:

1- كتاب سياست و اقتصاد عصر صفوي، نويسنده دكتر محمدابراهيم باستاني پاريزي  

استاد تاريخ در دانشكدة ادبيات دانشگاه تهران

2- يادداشتهاي كشيش لهستاني عصر صفوي (تادوز يودا كِروسينسكي)

ترجمه عبدالرزاق دُنبلي (مفتون)